Contextueel Bijbellezen

Bezinning en Verdieping

16 maart 2022

Contextueel Bijbellezen

Van de vele manieren om de bijbel te lezen is contextueel Bijbellezen er een. Bij het lezen van Bijbelteksten ontsnapt niemand aan de invloed en ervaring van de eigen context. Alle Bijbellezen is op een bepaalde manier contextueel. Toch wil de term contextueel Bijbellezen een bepaalde praktijk van lezen aanwijzen.

De Nederlandse literatuurwetenschapper Mieke Bal heeft zich ooit in sterke woorden over de Bijbel uitgelaten: ‘Van alle boeken is de Bijbel het gevaarlijkste boek, het is een boek dat de macht heeft om te doden’. De Bijbel als wapen en het lezen ervan als het betreden van het slagveld: Er is een tekst, die tekst heeft een betekenis, en ik ben daarvan de eigenaar.

Contextueel Bijbellezen wil de lezer niet bekwamen in oorlog voeren, maar stelt de vraag of Bijbellezen ook kan bijdragen aan genezing, aan verzoening, aan transformatie en vrede. Kan Bijbellezen ook een therapeutische functie hebben? Kunnen Bijbelverhalen ook plaatsen van inkeer en groeiend zelfbegrip zijn?

Een voorwaarde voor het succes van contextueel Bijbellezen is dat het gezamenlijk, ‘communautair’ gebeurt en wel in de intimiteit van een kleine groep. Dat iedere deelnemer mee mag doen en vanuit de eigen ervaring vragen aan de tekst en aan de andere lezers mag stellen. Een van de onderliggende gedachten is dat teksten, ook Bijbelteksten, meer dan één betekenis hebben en dat we, om de volheid van de openbaring te peilen, elkaar nodig hebben.

Een ander inzicht dat leidend is voor contextueel Bijbellezen is dat het antwoord van lezers op een tekst van belang is voor de betekenis van die tekst. ‘Teksten groeien met hun lezers’, heeft een kerkvader ooit gezegd.

In onze bijeenkomst over contextueel Bijbellezen willen we kort stilstaan bij de methode, maar we willen de methode vooral in praktijk brengen en onszelf uitnodigen het laboratorium van het contextueel Bijbellezen te betreden. We zullen samen, contextueel, het verhaal van Tamar lezen, zoals dat te vinden is in 2 Samuel 13.
Inleider is prof. dr. Hans de Wit, emeritus-hoogleraar Contextuele Bijbeluitleg aan de VU.