terugblik Driekoningen

Augustinus over herders en wijzen

Door licht van engel en ster geleid
Augustinus over herders en wijzen bij de pasgeboren Jezus

Drs. Hans van Reisen was studiesecretaris van het Augustijns Instituut. Hij vertelde 6 januari 2024 tussen onze kerststallen over Augustinus’ sprankelende bijbeluitleg en de betekenis ervan voor hedendaags geloofsleven.

Augustinus (354-430) was bijna veertig jaar predikant en bisschop van Hippo Regius in het huidige Algerije. Bijna al die jaren heeft hij gepreekt op kerstmis (25 december) en op driekoningen (6 januari). Het verhaal over het kind in een kribbe, door herders bezocht, is overbekend (Lucas 2). Het verhaal over hetzelfde kind, in een huis te Betlehem door wijzen gevonden, wordt tegenwoordig hier minder beluisterd (Mattheüs 2). Beide feesten omspannen twaalf winterdagen.

Beide evangelieverhalen spreken tot de verbeelding. De hoofdfiguren zijn talloze malen geschilderd, gesneden en getoonzet. Onze kerstgroepen in kerken en woonhuizen zijn er onder andere het resultaat van. Kerstengelen en -sterren sieren onze huizen. Beide feestdagen hebben grote invloed op volksdevoties en geloofspraktijken in binnen- en buitenland. Maar in onze tijd blijft het tweede verhaal dikwijls onderbelicht. Tijdens de bijeenkomst op het driekoningenfeest zetten we daarom vooral het verhaal over de oosterse wijzen of driekoningen in de schijnwerpers.

Als geen ander leest Augustinus beide verhalen met elkaar in verband. Als een wijze pastor uit het westen laat hij zich leiden door herders en wijzen uit het oosten. Hij blijkt aansprekend voor moderne godzoekers, die zich niet door elke willekeurige engel of ster laten leiden.