Grote theologen

Bij onze leerhuizen over Grote theologen van de 20e eeuw is het een toenemende uitdaging om niet alleen ‘oudere westerse mannen’ voor het voetlicht te brengen. We willen de diversiteit in het nadenken over God en mensen laten zien. Theologen die nog actief zijn, van heel verschillende herkomst en achtergrond. Hieronder is nog leesmateriaal te downloaden.

Begeleiding ds. Joep Dubbink

11 jan

Desmond Tutu

Donderdag 11 januari om 20.00 uur in De Schutse
Gespreksleider ds. Joep Dubbink

Desmond Tutu (1931-2021), heeft hij nog introductie nodig? Misschien wel als theoloog,
want we kennen hem vooral als maatschappelijk en politiek actief mens. Vooraanstaand tegenstander van de apartheid (waarvoor hij in 1984 de Nobelprijs voor de Vrede kreeg). Na de omwenteling in Zuid-Afrika voorzitter van de Waarheids- en Verzoeningscommissie. Ook activist tegen homodiscriminatie,
in Afrika helaas nog steeds gewoon. Maar Tutu was ook en aller-eerst theoloog, kerkmens, priester en later aartsbisschop.
Hij heeft veel geschreven over geloof en de samenhang van geloof en leven. Vanuit de positie van gediscrimineerde (in zijn geval zwarte) mensen krijgen woorden als verlossing, vergeving, verzoening, maar ook God en Christus een nieuwe dimensie. Iemand noemde hem en Nelson Mandela eens de Ezra en Nehemia, de priester en politicus, van het herstel van Zuid-Afrika. Meer dan de moeite waard om een avond mee bezig te zijn.

8 feb

Walter Brueggemann

Donderdag 8 februari om 20.00 uur in De Schutse
Gespreksleider ds. Joep Dubbink

Walter Brueggemann (1933) is veel minder bekend buiten de directe kring van vaktheologen, maar evenzeer de moeite waard. Een oudtestamenticus, maar een die veel breder keek dan dat vak alleen. Zeer politiek geëngageerd, altijd bezig om de boodschap van de bijbel van Israël en zeker die van de profeten in onze tijd te laten klinken. Zeer productief, hij schreef commentaren op Exodus, Samuel en Koningen, Jesaja en Jeremia en vooral de Psalmen, zowel voor vakmensen als meer populaire uitgaven.

Wat ons vooral zal bezighouden is zijn grote werk Theology of the Old Testament uit 1997, waarin hij op een geheel eigen manier aankijkt tegen het Oude Testament als geheel, inclusief de weerbarstige teksten die zo vaak worden overgeslagen.
Hij leest ze kritisch, in dialoog, maar laat zich er ook door gezeggen. Een citaat om nieuwsgierig te maken: ‘De God van Israël heeft een moeilijk karakter.’

Eerder ging het al over…

Frans H. Breukelman

Dinsdag 4 oktober 2022 ging het over Frans H. Breukelman (1916 -1993). Van 1950 tot en met 1990 was hij een zeer invloedrijk predikant en later docent, die vele generaties predikanten en anderen heeft geleerd de Bijbel op een nieuwe manier te lezen. Dichter op de tekst, gevoeliger voor de bijbelse taal, meer op zoek naar de bedoeling van de bijbelse auteurs en van de Schrift als geheel. Aan een avond heb je eigenlijk lang niet genoeg.

Leesmateriaal Grote-theologen-IX1-Frans-Breukelman.pdf

Nadia Bolz Weber

Dinsdag 25 oktober 2022 stond Nadia Bolz Weber (1969) centraal. Ze was pastor van het House for All Sinners and Saints in Denver, VS, is voormalig drugs-en alcoholverslaafde, zwaar getatoeëerd, feministe, werkte als stand-up comedian, is auteur van spraakmakende boeken, praat ongegeneerd over seksualiteit en is orthodox Luthers. Die combinatie is zo intrigerend dat ze onze aandacht verdient en dan zal alles blijken te draaien om het bijbels begrip ‘genade’.

Leesmateriaal Grote theologen IX,2, Nadia Bolz-Weber.pdf

Peter Rollins

Peter Rollins (1973) is de jongste theoloog die we in deze serie ooit besproken hebben. Zijn ‘pyrotheologie’ (pyro als in pyromaan, de zaak in brand steken!) wil de zaak op stelten zetten en heilige huisjes omvergooien, maar hij doet dat op een andere manier dan anderen. Niet alleen tegen de orthodoxie komt hij in het geweer, maar ook tegen een vrijzinnige theologie die veel geloofspunten opgeeft als achterhaald. Dat wil hij niet, maar in plaats daarvan wil hij werkelijk radicaal zijn, terug naar de wortels van waar het wezenlijk in het christelijk geloof om gaat. Met wat hij aanreikt, werd het een avond die je bij blijft.

Leesmateriaal Grote-Theologen-VII2-Peter-Rollins.pdf

Antje Jackelén

Antje Jackelén (1955) werd geboren in Duitsland maar werkt al sinds lange tijd in Zweden, in de Lutherse kerk. Ze was predikant, doceerde systematische theologie en werd in 2007 bisschop van Lund. In 2013 werd ze gekozen tot aartsbisschop van Uppsala en daarmee tot hoofd van de Zweedse Lutherse kerk.

Ze speelt een belangrijke rol in de oecumene en is de hoogst opgeklommen vrouw in de kerkelijke hiërarchie ter wereld. Die positie verhindert haar echter niet zich op verschillende gebieden, theologisch en maatschappelijk, helder uit te spreken. Ze betoont zich voorvechter van een intellectueel houdbaar, modern en open en tegelijk in de traditie geworteld christelijk geloof, dat de uitdagingen van nu (secularisatie, maar evengoed klimaatproblematiek) serieus oppakt, en relevant is voor de 21e eeuw. De vraag is hoe ze dat doet en of dat ook bij ons zou kunnen. Geprobeerd wordt enkele weken van tevoren schriftelijk materiaal ter beschikking te stellen, in de kerk en via de website.

Leesmateriaal Grote Theologen VIII2 – Antje Jackelén.pdf

Rasiah S. Sugirtharajah

Rasiah S. Sugirtharajah werd geboren in Sri Lanka en studeerde daar en in Birmingham (UK) theologie. Hij doceerde tot zijn emeritaat bijbeluitleg in een postkoloniale context. Het christelijk geloof werd vanuit het westen in Azië geïntroduceerd, het kwam mee met de komst van de koloniale overheersing.

Maar zijn beide onlosmakelijk verbonden? Sugirtharajah gelooft van niet. Zoals in Latijns-Amerika de bevrijdingstheologie ontstond, zo heeft op vergelijkbare manier ook Azië, waar het christelijk geloof een minderheid is te midden van andere grote religies als boeddhisme, hindoeïsme en islam, behoefte aan een eigen vorm van christelijk geloof, die niet schatplichtig is aan westers gedachtegoed. Sugirtharajah schreef een groot aantal boeken over dat onderwerp met titels als Een stem uit de marge en Jezus in Azië, en probeert geloof en vooral de Bijbel los te maken van een koloniale blikrichting en opnieuw te ontdekken voor gelovigen in Azië. Zouden wij daarvan op onze beurt iets kunnen leren?

Leesmateriaal Grote-Theologen-VIII1-Rasiah-S-Sugirtharajah.pdf