Meditatie voor kerkblad Op Weg

Stromend water

bij Jeremia 2:13

Ergens in Brabant kon een paar dagen lang het water uit de kraan niet gedronken worden: foutje in het systeem, er zat een bacterie in. Ik merk dat ik zo’n bericht als heel bedreigend ervaar. Zo belangrijk is drinkwater. Juist daarom is het ook een geliefd bijbels beeld, van ‘Evenals een moede hinde naar het klare water smacht’ (Psalm 42) tot de vrouw bij de bron (Johannes 4).

Ooit moest ik voor een blad een stukje schrijven over ‘mijn lievelingstekst uit de bijbel’, en dat werd dit vers:

Want twee kwade dingen heeft mijn volk gedaan:

Mij hebben ze verlaten, bron van levend water,

om voor zichzelf bakken uit te houwen,

gebroken bakken, die geen water kunnen vasthouden

Jeremia 2:13

Dat vind ik zó’n mooi en helder beeld. Levend water is vóór alle overdrachtelijk gebruik allereerst gewoon stromend water. In de oudheid, en in veel landen nog, is alleen stromend water te vertrouwen: stilstaand water bederft en wordt ondrinkbaar.

Bedenk hoe je in de natuur water drinkt als je werkelijk dorst hebt: je schept het uit een beek met je handen, er gaat een heleboel overheen en je moet snel drinken, anders loopt het weg tussen je vingers. En nog eens en nog eens. Dat is even wat anders dan brak water in stenen bakken, al heb je die nog zo netjes uitgehouwen. Dat snap ik ook wel, want die bakken zijn een poging om een voorraad aan te leggen. Voorraden bieden veiligheid. Die leg je aan als je niet vertrouwt dat het water blijft stromen. Manna ga je hamsteren als je niet vertrouwt dat het er de volgende dag weer zal zijn. Maar er gaat niets boven stromend, levend water. Bakken dat is armzalig surrogaat, voor je het weet zijn ze gebroken en houden ze niet eens meer dat smakeloze water vast.

Maar dan ook overdrachtelijk. Een gekoeld flesje Spa blauw, afgepast, met verantwoorde percentages mineralen, haalt het niet bij het stromende water, overvloedig en royaal, uit de bron. Een nog zo verantwoorde, maar onderkoelde theologie blijft zo vaak achter bij de Bron van Leven, die de Eeuwige zelf is.

Gebroken bakken, een onvergetelijk beeld. En let op: niet alleen te herkennen in aftands kerkelijk traditionalisme, even goed in uw en mijn krampachtig vasthouden aan wat je eens leerde en je ooit dierbaar was. Begrijpelijk, maar leer vertrouwen op de bronnen van levend water die de Eeuwige telkens weer ter beschikking stelt – laat het stromen!

ds Joep Dubbink